Sanatçılar

Leonardo da Vinci – İkinci Milenyumun Adamı

leonardo da vinci

Leonardo da Vinci

Tam adı “Leonardo di ser Piero da Vinci” 15 Nisan 1452’de İtalya’da, Floransa’ya pek de uzak olmayan Vinci kasabasında doğmuştur.

Floransalı Noter Pietro da Vinci’nin (1427-1504) gayrimeşru çocuğu olarak dünyaya gelen Leonardo beş yaşına kadar köylü bir kadın olan annesi Caterina’nın yanında kalır. Daha sonra babası Leonardo’yu daha iyi bir eğitim alması için yanına alır.

Leonardo on dört yaşındayken 1466 yılında babası ile birlikte Floransa’ya gitmiş orada sanatçı Andrea del Verrocchio’nun (1435-1488) atölyesinde yıllarca çıraklık yapmıştır.

Burada sadece Verrocchio’dan ders almamış aynı zamanda Domenica Ghirlandaio (1449-1494), Francesco Botticini (1446-1498) ve Pietro Perugino (1446-1494) gibi pek çok ressamdan da ders almıştır.

Bu sırada kendisini sadece ressamlık alanında değil heykeltraşlık ve kuyumculuk alanında da geliştirmiş, entelektüel bakımdan da zenginleştirmiştir.leonardo da vinci

1482’de ise Floransa’yı terk etmiş on yedi yıl Milano Dükü Ludovico Sforza (1452-1508) için çalışmıştır. Dük için sadece resim ve heykeller yapmamış aynı zamanda makine ve silah tasarımları da yapmıştır.

 

Leonardo da Vinci’nin İlgi Alanları

Leonardo da Vinci her zaman birden çok alana ilgi duymuş ve araştırma yapmıştır. İlgilendiği alanlar o kadar geniştir ki başladığı çoğu işi bitirememiştir.

Bunları sıralayacak olursak ortaya uzunca bir liste çıkar; Resim, heykel, mimari, mekanik, mühendislik, matematik, fizik, müzik, şiir, edebiyat, dil bilimi (linguistik), fosil bilimi (paleontoloji), botanik, böcek bilimi (entomoloji), zooloji, astronomi, meteoroloji, metalurji, sahne tasarımı ve başına bir sürü dert açan anatomidir.

Yani Leonardo da Vinci bilinenin aksine sadece ressam değil aynı zamanda bir bilim insanıdır da. Sanatçı ruhu ile bilimsel bakış açısını birleştirmiş ve ortaya akıl almaz tasarımlar ve eserler koymuştur.

Leonardo da Vinci ve Mona Lisa

Bunlardan en çok bilineni Mona Lisa’dır (İtalyanca: La Gioconda). İlk bakışta alaycı sonra hüzünlü bir gülümsemeye sahip gizemlerle dolu olan bu tablo Louvre Müzesinde 20 derece ısıda, 3 kat cam ile korunur.

Tabloyu saatte ortalama 1500 kişi ziyaret etmektedir. (Kişilerin bu tabloya bakmak için sadece on beş saniyeleri vardır.)

Yılda sadece bir gün yerinden alınarak temizlenmektedir. Tahmin edersiniz ki o gün müze diğer günlere nazaran daha sakin oluyor.

leonardo da vinci

Leonardo da Vinci bu eseri kendi geliştirdiği ‘Atmosferik perspektif’ ve sfumato tekniği (Tonların birbiri içine eritilmesiyle yumuşak bir etki yaratmaya çalışan boyama tekniği.) ile kavak bir pano üstüne resmetmiştir.

Resim Louvre Müzesi‘nde Francesco del Giocondo’nun (1465-1542) karısı Lisa Gherardini (1479-1542) Portresi başlığı altında sergilense de gerçek kimliği kesin olarak bilinmemektedir. Bunun yanı sıra portredeki kadının İtalyan Medici Ailesi’nin akrabası olan zengin bir burjuva kızının portresi olduğu, hatta Mona Lisa’nın Leonardo da Vinci’nin kendisine ait olduğu hakkında söylentiler bile vardır.

Peki kim olduğu kesin olarak bile bilinmeyen Dünyanın en sıkı korunan, en pahalı, hakkında en çok makale yazılan bu portrenin bu kadar önemli ve popüler olmasının nedeni nedir?

Bunun etkenlerinden bir tanesi 1911 yılında Louvre Müzesi’nde sergilendiği Carre salonundan çalınmasıdır. Bu olay tablonun ününe ün katmıştır.

Diğer nedenlerinden biri ise portredeki kişinin gülüşüne doğrudan bakıldığında ufak tebessümün ortadan kaybolur bu yüzden uzmanlar bu görseldeki yanılgıya ‘Kaçan Tebessüm’ demiştir. Diğer bir taraftan ise portreye hangi açıdan bakarsanız bakın portredeki kadın ile göz göze gelmenizdir.

Bu tam olarak anlaşılmayan yüz ifadesi Amsterdam Üniversitesi ve Illinois Üniversitesi ortak araştırmasına göre (Bilgisayar duygu tanıma programı) Mona Lisa’nın yüzündeki duygu dağılımı yüzdesine göre %83 mutlu, %9 tiksintili, %6 korkuyor ve %2 ise öfkelidir.

Mona Lisa’nın yüz ifadesini tam olarak anlaşılamamasının bir diğer nedeni ise kaşsız olmasıdır. Kimi düşüncelere göre Rönesans dönemi Floransa’sındaki kaşsızlık modasından Mona Lisa’nın da nasibini aldığıdır.

Ancak Pascal Cotte tarafından yapılan çalışmalarda, Mona Lisa’nın aslında kaş ve kirpiklerinin olduğu fakat restorasyonlar sırasında silindiği belirtilmiştir. Hulio Ermida adlı bir jinekoloğa göre ise Mona Lisa’nın kaş ve kirpiklerinin olmamasını hastalıklı olmasına bağlar.

Leonardo da Vinci, Mona lisa’yı 16. Yüzyılda tamamlamasına rağmen hiçbir zaman yanından ayırmamış seyahatlerinde bile beraberinde taşımıştır. Tablo Leonardo’dan sonra bile birçok koleksiyonda gezindikten sonra Louvre Müzesin’deki yerini almıştır. (Napolyon’un yatak odasında bile bulunmuştur.)

Leonardo da Vinci ve Anatomi

Tabloyu özel yapan şeylerden bir diğeri ise Altın orana uygun olarak yapılmış olmasıdır. Leonardo’nun yaptığı bu kusursuz çizimlerde, anatomiye olan ilgisi ve kadavralar üzerinde yaptığı çizimlerin izlerinin yer aldığını görürüz.

leonardo da vincileonardo da vinci

İnsan organizmasına çalışma prensiplerinin merak ettiği bir makine olarak görmüş ve kadavralar üzerinde çalışmalar yapmıştır. Araştırmalarını Floransa’nın en eski hastanesi olan Santa Maris Nuova’nın mahzeninde gerçekleştirmiştir. Ortamın soğuk olması cesetlerin çürümesini yavaşlatmış bu sayede daha uzun süre çalışmıştır.

Adeta bir anatomi uzmanı gibi gözlem yapan Leonardo da Vinci, sadece insan bedeni ile ilgili araştırma yapmamış öküz, kuş, maymun, kurbağa, köpek gibi hayvanlar üzerinde de incelemeler yapmıştır. Bu durum Papa’ya şikayet edilene ve kadavra incelemesi yasaklanana kadar devam etmiştir. Buna rağmen Leonardo da Vinci şimdiye kadar zaten gerekli incelemeleri yapmış ve bunları eskizler halinde çizmiştir.

Bu çizimler sonraki yıllarda bilim insanları için oldukça büyük öneme sahip olmuş ve kolaylık sağlamıştır. Leonardo da Vinci her zaman sanatçı ruhu ile bilimsel bakış açısını birleştirmiştir.

Leonardo da Vinci her konu hakkında eskizler çizerdi bu eskiz defterlerine 19. asırda ulaşıldı ve anlaşılır hale getirildi. Yaptığı icat çizimleri maalesef o zamanın şartlarında malzemelerin yetersiz olduğundan çizim halleriyle kalmışlardır. Ama daha sonraki yıllarda bunlar da denenmiştir.

leonardo da vinci

Notları müzeler ve kişisel koleksiyonlarda toplanmıştır. Bill Gates 1994 yılında Leonardo da Vinci’nin el yazması olan bu el yazmalarından birini otuz milyon dolara satın almış ve bazı sayfaları Windows 95’te duvar kağıdı olarak kullanmıştır. ( Leonardo da Vinci’nin hidrolik ve suyun hareketleri üzerindeki el yazmaları.)

Fikirleri kendi çağının ötesine geçen Leonardo da Vinci 16. Asır da italya’da sanat, mühendislik ve bilim alanlarında en büyük yenilik çağını yaşarken bu çağın en önemli isimlerinden biri olmuştur. Zaman içinde de ikona dönüşmüştür.

Doğanın matematiğine saygı duymuş. Matematik ile sanatı birleştirerek mükemmel orana ulaşmaya çalışmıştır. İki elini de kullanabilen ve paranoid disleksi’si olan sanatçı bir eli ile ileri doğru yazabiliyorken diğer eli ile ise geriye doğru yazabiliyordu. Bu da ona gizem katarak yazılarında kodlar ve şifreler kullandığı söylentilerini yarattı.

İLGİLİ : Leonardo da Vinci Kimdir? Hayatı ve Eserleri

İkinci milenyum’un adamı olan Leonardo da Vinci şimdiye kadar yaşamış en sıra dışı zihinlerden biri, sanat ve bilim dahisidir.

2 Mayıs 1519’da Amboise’deki evinde altmış yedi yaşında vefat etmiştir.

Sanatçının Diğer Önemli Eserleri:

  • Son Akşam Yemeği
  • Meryem’e Müjde
  • Vitrivius Adamı
  • Meryem, Çocuk İsa ve Azize Anna
  • Kayalıklar Meryemi
  • Cecilia Gallerani’nin Portresi

Kaynakça:

  • National Geographic (Ancient X Files – Mystery Files)
  • Sanatın Büyük Ustaları (2) – Leonardo da Vinci
  • Resim Nasıl Okunur – Patrick De Rynck
  • Tarihe Yön Veren 100 Lider (Doğan Hızlan)

Ne düşünüyorsunuz?

Heyecanlanmış
0
Mutlu
0
Aşık
0
İlginç
0
Komik
0
Beyza Akat, Anadolu Üniversitesi'nde Sanat Tarihi Bölümü okuyor. İletişim : [email protected]

    Yorumlar kapalı.

    İlgili içerikler

    KATEGORİ:Sanatçılar