Büyük Sanat Tarihçi Prof. Dr. Semavi Eyice
Semavi Eyice
Tarihlisanat’da sizlere Sanat Tarihi hakkında bir çok şey anlattım. Bugün sizlere herhangi bir sanat eserini değil, çok kıymetli bir sanat tarihçiyi, dün aramızdan ayrılan Semavi Eyice’yi anlatacağım.
Hayatı ve Eğitimi
9 Aralık 1922 yılında İstanbul-Kadıköy’de dünyaya geldi Semavi Eyice. İlkokul yılları Saint Louis ve Saint Joseph’de geçti. Liseyi ise Galatasaray Lisesinde okudu ve 1943 yılında buradan mezun oldu.
İstanbul’da etrafını görmeye ve bakmaya başladı. Karış karış gezerek İstanbul’da yaşamış medeniyetleri merak etti ve bir gün efsane olacağı Sanat Tarihine de bu merak sayesinde başladı.
Almanya’ya giderek Sanat Tarihi eğitimi almaya başladı Semavi Eyice. Özellikle bu iş için Almanya’ya gitmesinde Alman arkeolog ve İstanbul Tarihi uzmanı olan Alfons Maria Schneider etkili oldu. Schneider’ın Bizans konusundaki çalışmalarından da etkilenen Semavi Eyice özellikle Bizans Sanatı ve arkeolojisi konusunda eğitim almak için Göttingen’e gitti.
Viyana ve Berlin’de Sanat Tarihi eğitimi aldığı yıllarda 2. Dünya Savaşı başlamıştı ve sürmekteydi. Sonunda Almanlar savaşı kaybedince ve Ruslar Berlin’e yürüyüşe geçtiğinde Semavi Eyice’de İstanbul’a geri döndü.
Kısa süre sonra ise 1948 yılında İstanbul Üniversitesi Sanat Tarihi bölümünü bitirdi. Bitirme tezi ise ‘İstanbul Minareleri’ başlıklı bir tezdi.
Ödüller ve Çalışmalar
Ardından Arif Müfit Mansel’in yürüttüğü Side kazılarına katıldı ve burada ‘Side’nin Bizans Dönemine ait Yapıları’ üzerine bir tez yazarak doktorasını tamamladı. Doçentliğini ise ‘Son Devir Bizans Mimarisi’ kitabı ile aldı ve çalışmalarından dolayı Fransa tarafından Legion d’Honneur ödülüne layık görüldü.
Bu noktadan sonra ise Türk Sanat Tarihinin en üretken bilim adamlarından biri oldu Semavi Eyice. Çok sayıda kitap ve 400’den fazla makale yazdı.
Uzun yıllar boyunca mezun olduğu İstanbul Üniversitesi, Edebiyat Fakültesi Sanat Tarihi bölümünde görev yaptı ve dersler verdi. Ayrıca Anıtlar Kurulunda da yıllarca görev yaptı. Bu sürede o zamana kadar üzerinde çok durulmamış olan Anadolu’da Roma ve Bizans üzerine yoğunlaştı. Elbette Osmanlı Sanatına dair harika makaleleri ve kitapları da mevcut.
İlk yazısını ise Reşat Ekrem Koçu’nun çıkarttığı İstanbul Ansiklopedisinde yazdı. Burada yazdığı yazıda İstanbul-Fatih’in Çarşamba semtinde bulunan Hırami Ahmet Paşa Mescidi’ni anlattı.
2011 yılında ise Sanat Tarihi alanında Cumhurbaşkanlığı Kültür ve Sanat Büyük ödülüne layık görüldü. Ardından Türkiye Bilimler Akademisi, Bilim Ödülünün de sahibi olmuştur.
Başarılarla dolu 96 yıl
Ülkemiz için büyük bir değer büyük bir hocaydı Semavi Eyice ve hep öyle kalacak. Yazdığı sayısız makale ve kitap ile birçok nesillere hocalık yapmaya, öğretmeye devam edecek. Özellikle ‘İstanbul Aşığı’ olarak bilinen Semavi Eyice’nin İstanbul hakkında yaptığı çalışmaları mutlaka okumanızı tavsiye ederim.
Semavi Eyice’nin; ‘Bizans İstanbul’u: Yabancıların Gözüyle’, ‘Eski İstanbul’dan Notlar’, ‘Bizans Devrinde Boğaziçi’, ‘Tarih Boyunca İstanbul’ ve ‘Son Devir Bizans Mimarisi’ kitaplarını da ilgilenenlere tavsiye ederim. Ayrıca sadece İstanbul ile ilgili çalışmaları yok Semavi Eyice’nin…
‘Bizans Döneminde Ankara’ adlı makalesini de mutlaka okumalısınız. ‘Bizans Dönemi Ankara ve Roma Hamamı Taş Eserleri’ üzerine yazdığım tezde Semavi Eyice’nin birçok makalesinden yararlanmıştım. Özellikle ‘Bizans Dönemi Ankara’ makalesi çok iyi bir yol gösterici olmuştu.
İLGİLİ YAZI : Sanat Tarihi Nedir? Sanat Tarihi Biliminin Gelişim Süreci
Ülkemizin ve Ülkemiz Sanat Tarihinin başısağolsun. Ardında bıraktığı bir kültür mirasıyla ve kitaplarıyla birlikte insanlık yok olana dek hayatımızın bir parçası olacak. Özellikle Sanat Tarihçiler ve Sanat Tarihine ilgi duyanlar için her zaman büyük anlamlar ifade edecek ve her zaman aklımızda ve kalbimizde Kültür ve Sanat hayatımızın büyük bir parçası olarak kalacak…
Okuduğunuz için teşekkür ederim, Sanatla kalın…